Wiele osób na co dzień korzysta z żarówek energooszczędnych, ceniąc sobie ich długą żywotność i niskie zużycie energii. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę, że zniszczona żarówka tego typu może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Dlaczego? Odpowiedź tkwi w jednym składniku – rtęci. Chociaż znajduje się ona w niewielkich ilościach, jej szkodliwość nie jest do przecenienia. W tym artykule przeczytasz o tym, dlaczego rozbita żarówka energooszczędna może być problemem, jakie zagrożenia wiążą się z jej utylizacją, a przede wszystkim, jak prawidłowo postępować, gdy dojdzie do jej zniszczenia.
Czym są żarówki energooszczędne i dlaczego zawierają rtęć?
Żarówki energooszczędne stały się poprawne dla naszych domów praktycznie z dnia na dzień. Wyróżniają się one długą żywotnością, a przede wszystkim mniejszym zużyciem energii co przekłada się na obniżenie naszych rachunków za prąd. Ale czy zdajesz sobie sprawę z tego, że zawierają one rtęć? Tak, to prawda. Żarówki energooszczędne, a dokładniej mówiąc te z grupy CFL (ang. compact fluorescent lamp), bazują na zjawisku fluorescencji, które zachodzi dzięki obecności tej niebezpiecznej substancji.
Szkodliwość rtęci zawartej w żarówkach energooszczędnych
Jednak, dlaczego rtęć jest dla nas tak niebezpieczna? To ostry toksyk, który może negatywnie wpłynąć na nasz układ nerwowy, przemianę materii, nerce czy też układ pokarmowy. U dzieci może również prowadzić do zaburzeń w rozwoju mózgu. Warto tutaj zaznaczyć, że nie chodzi tutaj o bezpośredni kontakt z tą substancją – niebezpieczeństwo pojawia się, gdy rozbije się żarówka energooszczędna i dojdzie do ulatnienia rtęci do atmosfery.
Co zrobić, gdy rozbije się żarówka energooszczędna?
Jeżeli doszło do sytuacji, w której rozbija się żarówka energooszczędna, to najważniejsze jest, aby odpowiednio zareagować. Przede wszystkim, zapewnij sobie bezpieczeństwo: upewnij się, że dzieci i zwierzęta nie mają dostępu do miejsca, w którym doszło do zdarzenia, a Ty sam użyj rękawic ochronnych.
Jak oczyścić miejsce zniszczenia żarówki energooszczędnej?
Następnie, bez zbędnej zwłoki, przystąp do sprzątania. Duże kawałki szkła staraj się zbierać rękami, natomiast drobinki oraz resztę materiału z żarówki zetrzyj wilgotnym papierem. Ważne, aby nie używać odkurzacza – może to tylko rozprzestrzenić rtęć w pomieszczeniu. Po sprzątnięciu pozostawione elemeny żarówki umieść w szczelnie zakręconym słoiku lub torbie, a miejsce zdarzenia dokładnie przewietrz, aby usunąć ewentualne pozostałości rtęci.
Bezpieczna utylizacja uszkodzonej żarówki energooszczędnej
Znajdująca się w uszkodzonej żarówce energooszczędnej rtęć nie jest jedynym problemem. Po sprzątnięciu musisz jeszcze pomyśleć o jej utylizacji. Otóż, ze względu na obecność rtęci, takie odpady nie powinny trafiać do standardowych śmietników. Najlepiej jest dostarczyć je do punktu selektywnej zbiórki odpadów.
Przestrzeganie powyższych zaleceń gwarantuje, że nie dojdzie do bezpośredniego narażenia na działanie szkodliwej rtęci. Pamiętajmy jednak, że choć jej zawartość w jednej żarówce jest niewielka, to każda rozbijająca się żarówka energooszczędna stanowi źródło dodatkowego zanieczyszczenia. Stąd, warto rozważyć inne, bezpieczne dla środowiska źródła światła.
Refleksje nad energooszczędnymi światłami i zawartą w nich rtęcią
Choć wydawać by się mogło, że żarówki energooszczędne są jedynie korzyścią dla naszych rachunków za prąd, to jednak niesą one pozbawione pewnego “ciemnego” składnika tajemnicy – zawierają rtęć. Jest to ostry toksyk, który stanowi zagrożenie dla naszego zdrowia. Wszechobecne w naszych domach źródła światła, stają się nieoczekiwanie potencjalnym zagrożeniem, gdy dojdzie do ich rozbicia.
W takich przypadkach kluczowe staje się prawidłowe postępowanie. Pamiętajmy, że bezpieczeństwo jest najważniejsze. Odseparowanie dzieci i zwierząt od miejsca wypadku, a następnie staranne sprzątanie bez użycia odkurzacza, to najważniejsze kroki. Odpowiednia utylizacja resztek żarówki energooszczędnej to kolejny etap, ponieważ nie powinny one trafić do standardowych śmietników.
Choć zawartość rtęci w jednej żarówce jest niewielka, to jednak pamiętajmy, że każde jej uszkodzenie stanowi dodatkowe źródło zanieczyszczenia środowiska. Być może warto zastanowić się nad innymi, bezpiecznymi dla środowiska źródłami światła?
